Robototexnika - Zamonaviy Elm və Texnologiya Sahəsi
Avtonom robotlar haqida qadim zamonlardan beri oʻylangan, ammo bu boradagi tadqiqotlar 20-asrgacha boshlangan. Ertak davridan beri robotlar bir kun kelib inson xatti-harakatlariga taqlid qilib, inson ishlarini bajarishi bashorat qilingan. Bugungi kunda robototexnika jadal rivojlanayotgan sohadir. Texnologiya tez rivojlanar ekan, robototexnika ham tez rivojlanmoqda, chunki robototexnika texnologiya bilan chambarchas bogʻliq. Texnologiyaning rivojlanishi bilan tadqiqot va ishlanmalar oʻzgarib, rivojlanmoqda, buning natijasida robotlarni qoʻllash sohasi ham oʻsib bormoqda. Bugungi kunda robotlar uylarda, korxonalarda va harbiy sohada qoʻllaniladi. Koʻpgina robotlar odamlarga toʻgʻridan-toʻgʻri zarar etkazadigan holatlarda, masalan, minalar va bombalarni zararsizlantirishda qoʻllaniladi.
robototexnika
1942-yilda fantastika yozuvchisi Isaak Asimov robototexnikaning uchta qonunini ixtiro qildi. 1948-yilda Norbert Viner eksperimental robototexnika asosini tashkil etuvchi kibernetika tamoyillarini ishlab chiqdi. Toʻliq avtonom robotlar faqat 20-asrning ikkinchi yarmida paydo boʻldi. Birinchi raqamli boshqariladigan programlanadigan robot Unimate edi. U eritish mashinasidan robotning issiq temir qismlarini olish va yigʻish uchun mo'ljallangan. Bugungi kunda tijorat va sanoat robotlari keng tarqalgan. Bu robotlar ishni odamlarga qaraganda arzonroq, ixchamroq va samaraliroq bajaradi. Ushbu sohada qoʻllaniladigan robotlarning baʼzi ishlari odamlar uchun iflos, xavfli va zerikarli. Robotlar yigʻish, yigʻish, etkazib berish, yer va kosmik tadqiqotlar, tibbiy jarrohlik, asbob-uskunalar, laboratoriya tadqiqotlari va xavfsizlik uchun keng qoʻllaniladi.[4]
Bu texnologiyaya maraq ən qədim zamanlardan mövcuddur. Çünki insanlar özləri yox, öz yerlərinə başqalarını işlətmək istəmişlər. Bu problem başlanğıcda qul əməyindən istifadə ilə həll olunsa da son bir neçə yüz ildə robotlar və digər avtomatlaşdırılmış sistemlər onların yerini almışdır. Bu sahəyə marağın ən qədim zamanlardan olmasına baxmayaraq, robototexnikanın araşdırılmasına və bir elm kimi öyrənilməsinə 20-ci əsrdən başlanmışdır.
Mexatronika və robototexnika mühəndisliyi günümüzdə elektronika, kompüter tətbiqi, proqramlaşdırma sahələrində texnologiyanın sürətlə irəliləməsi və eyni zamanda sənaye sahələrində avtomatikanın sürətlə inkişaf etməsi, ağıllı cihaz və robotların yaranması ilə yaranan mühəndislik sahəsidir.
Mexatronika və robototexnika mühəndisliyi Mexanika mühəndisliyi, Elektrik-elektronika mühəndisliyi və Kompüter mühəndisliyinin birləşməsi olaraq ortaya çıxaraq, zamanı, təbii qaynaqları və əmək vasitələrini səmərəli istifadə edə bilən, eyni zamanda müasir texnologiyanı və mühəndis məhsuldarlığını, ekoloji şərtləri gözardı etmədən ən səmərəli şəkildə istifadə edərək texnoloji dizayn ortaya qoya bilən mühəndis yetişdirən ixtisasdır. Peşə fizika, riyaziyyat, rəsm və kompüter elmləri ilə maraqlananlar üçün uyğundur.
Günümüzdə robototexnika elmi bir çox sənaye, məişət və sosial problemlərin həlli üçün istifadə edilir.Uşaqlar üçün robotexnikanın faydası ondan ibarətdir ki, bu əlavə təhsil ilə onlar texnika ilə maraqlı experimentlər keçir, öz əlləri ilə maraqlı nələrsə yaradırlar.
Robototexnika texnologiya ilə bağlı bir sahə
Robototexnika robotlar və avtomatlaşdırılmış sistemlər
Robototexnika insonsimon robot qoʻli
Robototexnika kibernetika və kompyuter fanining birlashgan sohasi
Robototexnika robotlar qurish, ishlatish va boshqarish
Robototexnika robotlar sezish va maʼlumotlarni qayta ishlash
Robototexnika robotlar xavfli hududlarda yoki fabrikalarda ishlashi
Robototexnika inson shaklidagi robotlar yaratish
Robototexnika avtonom robotlar haqida qadim zamonlardan beri oʻylangan
Robototexnika Isaak Asimovning uchta qonuniga boʻysunishi kerak
Robototexnika robot sözünün asosi boʻlgan robot soʻzi
Robototexnika Karel Chapekning \"R.U.R. \" asarida robotlar haqida ilk marta yozilgan
Robototexnika Fritz Langning prodürerliyi ilə çəkilmiş ilk robot filmi
Robototexnika Norbert Wienerning kibernetika və robototexnika sahəsindagi araşdırma işləri
Robototexnika ilk tam avtonom robot XX əsrin ikinci yarısında hazırlanıb
Robototexnika ilk rəqəmsal və proqramlanabilən robot 1961 -ci ildə düzəldilib
Robototexnika Unimate adlanan ilk sənaye robotu
Robototexnika texnologiya tez rivojlanar ekan, robototexnika ham tez rivojlanmoqda
Robototexnika robotlarni qoʻllash sohasi ham oʻsib bormoqda
Robototexnika robotlar uylarda, korxonalarda va harbiy sohada qoʻllaniladi
Robototexnika minalar va bombalarni zararsizlantirishda qoʻllaniladigan robotlar
Robototexnika Gomerning Iliadasida Gefest xudosi otlardan uy xizmatkorlarini yaratgan
Robototexnika Yolgʻonchi hikoyasida birinchi marta robotika soʻzi ishlatilgan
Robototexnika Rossumskie universalnye robotsy asarida androidlar odamlarga qarshi chiqadilar
Robototexnika sunʼiy intellekt bilan birga kuch va aql-zakovat ham began odamga oxshash robotlar
Robototexnika nima?
Robotika fanining tarixi
Robotics engineering degree
Robotlar haqida maruza
Robots for kids
Qanday robot yaratish mumkin?
How to learn robotics online?
Robotlar bilan tanishuv kursi
Robots in space exploration
Eng mashhur robotlar roʻyxati
Mexatronikavə robototexnika da mexanika kimi mühəndisliyin bir hissəsi olub, daha çoxkompüter mühəndisliyinə yaxındır. Başqa sözlə desək, mexatronika mühəndisləri robotsistemlərinin idarəetməsini, robototexnika mühəndisləri isə robotlarınhazırlanmasını öyrənirlər. Mexanika mühəndisliyi həyatın bütü sahələrinə aid olduğuhalda mexatronika və robototexnika xüsusən robotlaşdırma sənayesi üzrəfokuslanır və həmin robotları idarə edən sistemləri, onların proqramlaşdırılmasını,hazırlanmasını tədqiq edirlər. Lakin mexatronika və robototexnikanı mexanikadanayırmaq düzgün deyil. Çünki mexatronika və robototexnikanın hər ikisi öz işprinsiplərində mexanikaya əsaslanırlar. Mexatronika və robototexnika idarəetməvə avtomatlaşdırma prinsiplərinə əsaslanırlar.
Kariyerabaxımından isə gələcəyin ixtisası olan robototexnika və mexatronika mexanikivasitələrin mövcud olduğu istənilən sahədə işləmək imkanı yaradır. Tibb, hərbisahə, elektronika, aviasiya, gündəlik məişət sahələrinə inteqrasiya edən buixtisaslar, həmçinin sadalanan sahələrdə iş perspektivləri də təklif edir.
Shaxsan oʻzim robototexnika yoʻnalishini 4 ta yoʻnalishga boʻlaman: konstruksiyalash, dasturlash, elektronika va dizayn. Xalqaro tanlovlarda nega jamoa bilan ishtirok etish lozim, deya tarmoqlarda koʻplab savollar beriladi. Masalan, men dasturchiman, mikrokontrollerlarga kod yozaman. Men ularni elektronika jihatdan bilmayman, mening hamkasbim, yaʼni jamoadoshim elektronikaga javob beradi. Bitta odam butun boshli startap yoki ixtiro qilishi qiyin, jamoaviy ishlash lozim. Men ham oʻz darslarimni aynan shunga urgʻu bergan holda olib boraman. Hozirgi kunga qadar 24 nafar 9 yoshdan 24 yoshgacha boʻlgan oʻquvchilarga mobil robototexnika taʼlim berdim. Albatta, bu darslar pullik tashkillashtirilgan edi. Yaʼni siz oliy maʼlumotga ega boʻlishingizdan, qaysi hududda yashashingizdan qatʼiy nazar IT yordamida moʻmay daromad hamda bilim olishingiz mumkin. Shunday ekan, IT Park kelajakda ham biz kabi koʻpkina iqtidorlarni kashf qilishiga ishongan holda barcha raqamli texnologiyalarga qiziquvchi yoshlarni IT Park atrofida birlashishga chorlab qolaman, qoʻshimcha qildi Suhrob.
Hozir Xitoydagi shifoxonalarda juda murakkab operatsiyalar jarroh robotlarga ishonib topshirilyapti. Buni inobatga olgan holda Xitoy xukumati robototexnika sohasini yanada rivojlantirishga harakat qilmoqda.
Mexatronika və robototexnika mühəndisliyi Mexanika mühəndisliyi, Elektrik-elektronika mühəndisliyi və Kompüter mühəndisliyinin bir birləşməsi olaraq ortaya çıxaraq, zamanı, təbii qaynaqları və əmək vasitələrini ekonomik istifadə edə bilən, eyni zamanda müasir texnologiyanı və mühəndis məhsuldarlığını, ekoloji şərtləri gözardı etmədən ən səmərəli şəkildə istifadə edərək texnoloji dizayn ortaya qoya bilən mühəndis yetişdirən ixtisasdır.
Çağımızın yeni bir mühəndislik elmi olaraq qəbul edilən Mexatronika və robototexnika mühəndisliyi həyat fəaliyyətimizə verdiyi rahatlıq və səmərə ilə bütün dünyada çox geniş tətbiq sahəsinə sahibdir. Mexatronika və robototexnika mühəndisliyi bir məhsul, mexaniki gücü əmələ gətirmək üçün motor sistemləri, yarnan gücü ötürmək üçün mexaniki sistem, dəyişikliyi qeyd etmək üçün sensorlar, sistemə nəzarət etmək üçün mikroişlədici və bütün sistemi idarə etmək üçün kompüter proqramından ibarətdir. Beləliklə Mexatronika və robototexnika mühəndisliyi sadə funksiyaları yerinə yetirən maşın mexanizmlər əvəzinə, müxtəlif şəraitlərə uyğunlaşa bilən qabliyyətli sistemlər inkişaf etdirən mühəndislik sahəsidir.
Məktəbin Mexatronika və robototexnika mühəndisliyi kürsüsündə tələbələrin nəzəri və praktik bilikləri mükəmməl mənimsəmələri üçün Kompüter laboratoriyaları, Elektrik Elektronik Dövrələr Laboratoriyası, Avtomatik nəzarət laboratoriyası, Materialların müqaviməti laboratoriyası müasir kompüter və avadanlıqla təchiz edilmişdir.
Mexatronika və robototexnika mühəndisliyinin çalışma və tətbiq sahəsi isə olduqca genişdir; səhiyyə robotları, kənd təsərrüfatı robotları, avtomatik sənaye, mikro elektromexanika sistemləri, uçuş robotları, görmə robotları, ağıllı silah sənayesi sistemləri, sənaye robot qolları və s. bunlardan bir qismidir.
4-10 yaşlı uşaqlar üçün robototexnika master-klassı təkcə əyləncə deyil, həm də maarifləndiricidir. Təcrübəli müəllimlərimiz övladlarınıza robotların necə yığılacağını və proqramlaşdırılmasını göstərəcək. Eyni zamanda, master-klassda iştirak etmək üçün uşaqlarda heç bir xüsusi biliyə ehtiyac yoxdur. Hər şeyi söyləyəcəyik və göstərəcəyik! Master-klass Azərbaycan və Rus dillərini bilən peşəkar müəllim tərəfindən xüsusi robototexnika avadanlıqlarından istifadə etməklə, rahat otaqda 8 nəfərə qədər qrup şəklində keçirilir.
Shuni qayd etish lozimki, robototexnika fanini ta'lim tizimiga izchillik bilan joriy etish kelajakda yoshlarning zamon talablariga mos fikrlash doirasining shakllanishiga zamin yaratadi. Qolaversa, nafaqat robototexnika sohasi, balki iqtisodiyotning boshqa turli tizimlari rivojlanishiga ham kuchli turtki beradi.
Mərkəzin açılmasının əsas məqsəd orta məktəb şagirdləri, tələbələr və gənclərin süni intellekt, mühəndislik, robototexnika səhələri üzrə bilik və bacarıqlarının artırılmasıdır.